Kształcenie zawodowe w Niemczech
Kształcenie zawodowe w Niemczech opiera się na współpracy pomiędzy państwem, sektorem prywatnym i partnerami społecznymi.
Federalne Ministerstwo Edukacji i Badań Naukowych (BMBF) reguluje ogólne kwestie, dotyczące polityki kształcenia zawodowego i kooperując z właściwymi ministerstwami pełni funkcję koordynującą i sterującą w odniesieniu do wszystkich zawodów wyuczonych. Ponadto współpracuje ściśle także z Federalnym Instytutem Kształcenia Zawodowego (BIBB), który prowadzi projekty badawcze i pełni funkcję doradczą dla rządu federalnego i podmiotów kształcenia zawodowego. Kraje związkowe przejmują natomiast szkolną część kształcenia zawodowego i powołują komisje ds. kształcenia zawodowego, w których skład wchodzą przedstawiciele pracodawców i pracowników. Ich ministerstwa, odpowiedzialne za edukację, współdziałają ze sobą w ramach Stałej Konferencji Ministrów Kultury (Ständige Konferenz der Kultusminister), w celu zapewnienia stosunkowej jednolitości i porównywalności kształcenia zawodowego.
System dualny
Głównym filarem kształcenia zawodowego jest system dualny (przyuczanie do zawodu, ISCED 3B). Każdy, kto ukończył pełnowymiarową edukację obowiązkową, może podjąć kształcenie w formie nauki zawodu, która odbywa się w dwóch miejscach – w zakładzie pracy i szkole zawodowej. Ukończenie tej formy kształcenia uprawnia do wykonywania zawodu jako wykwalifikowany specjalista. Dalsze rozwijanie umiejętności zawodowych jest możliwe w ramach różnych szkolnych toków kształcenia, a także poprzez zdobycie tytułu mistrza lub też porównywalnych kwalifikacji. Dualny tok kształcenia zawodowego można także kontynuować na poziomie szkolnictwa wyższego.
Więcej o systemie dualnym w Niemczech w materiałach przygotowanych przez GOVET:
Prezentacja:
Film:
- ?? Niemiecki model kształcenia zawodowego w systemie dualnym
- ?? Dual VET – Vocational Education and Training in Germany (English)
Oferta Polsko-Niemieckiej Izby Przemysłowo-Handlowej na portalu edunet poland o możliwościach kształcenia w systemie dualnym: Czym jest kształcenie dualne?
Ścieżki kształcenia
Obok systemu dualnego istnieje również szerokie spektrum ścieżek kształcenia (poziomy ISCED 3-4), które różnią się w zależności od wymagań wstępnych, zagadnień kluczowych, typu kształcenia i osiąganego poziomu kwalifikacji:
- Ścieżki kształcenia w szkołach zawodowych, które przygotowują do pracy w wielu dziedzinach zawodowych (szkoła zawodowa – Berufsfachschule, czas trwania: 1-3 lata, w zależności od dziedziny zawodowej i kierunku, a także typu i poziomu kwalifikacji). W przypadku ukończenia szkół, w których uczeń nie ma możliwości uzyskania pełnych kwalifikacji, możliwe jest zaliczenie nauki jako pierwszego roku kształcenia w ramach systemu dualnego, o ile zostaną spełnione określone kryteria. Warunkiem wstępnym jest uzyskanie świadectwa ukończenia szkoły głównej lub klasy 10 (świadectwo ukończenia szkoły realnej).
- Ogólnokształcące i ukierunkowane zawodowo ścieżki kształcenia (ISCED 3A), które z reguły kończą się uzyskaniem świadectwa dojrzałości, będącego przepustką do podjęcia studiów na uczelniach wyższych (gimnazjum zawodowe/gimnazjum specjalistyczne, którego czas trwania wynosi 3-4 lata, w zależności od tego, czy uczniowie zdobywają jednocześnie kwalifikacje zawodowe). Warunkiem wstępnym jest tu świadectwo ukończenia szkoły realnej.
- Specjalistyczne ścieżki kształcenia, które można podjąć po ukończeniu szkoły realnej, lub wstępnego kształcenia zawodowego, a które służą poszerzeniu umiejętności zawodowych (czas trwania: 1-3 lata), kończące się uzyskaniem świadectwa dojrzałości, uprawniającego do podjęcia studiów w wyższej szkole zawodowej, lub też zdobyciem kwalifikacji, wymaganych na specjalistycznych kierunkach studiów. Po spełnieniu określonych warunków uczniowie mogą także uzyskać świadectwo dojrzałości, dopuszczające do studiów uniwersyteckich.
Dowiedz się więcej:
Bundesinstitut für Berufsbildung (BIBB) Federalny Instytut Kształcenia Zawodowego | http://www.bibb.de |
Bundesministerium für Bildung und Forschung (BMBF) | http://www.bmbf.de |
ReferNet Germany | http://www.refernet.de |
Ständige Konferenz der Kultusminister der Länder in der Bundesrepublik Deutschland (KMK) | http://www.kmk.org |
-
???? Glosariusz – Kształcenie zawodowe – glosariusz wyjaśnia w 41 hasłach, jak funkcjonuje kształcenie zawodowe. Dostępny jest po niemiecku i po polsku. Wydawca: Federalny Instytut ds. Kształcenia zawodowego, Program JOBSTARTER Federalnego Ministerstwa Edukacji i Badań
- KAUSA Poradnik dla rodziców: Kształcenie zawodowe w Niemczech, publikacja Federalnego Ministerstwa Edukacji i Badań Naukowych
- ?? Make it in Germany: portal informacyjny rządu federalnego dla pracowników rekrutujących się zza granicy dot. kształcenia zawodowego
- Das Praxishandbuch: Transnationale Mobilität in der Berufsausbildung, (Podręcznik: Mobilność transnarodowa w kształceniu zawodowym wydany przez Niemieckie Federalne Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej oraz Federalną Agencję Pracy)
- Opis systemu kształcenia zawodowego w portalu Deutscher Bildungsserver
- Apprenticeship toolbox – instrument opracowany w ramach programu Erasmus+ we współpracy przez instytucje odpowiedzialne za kształcenie zawodowe z Austrii, Danii, Niemiec, Luksemburga i Szwajcarii w celu promowania kształcenia praktycznego i kształcenia zawodowego w systemie dualnym